Teknologia-berrikuntzako jardueretarako 2.010 milioi euroko gastu osoa erabili zen, hau da, aurreko urtean baino %9,5 gehiago
BILBO, 30 (EUROPA PRESS)
Euskal Autonomia Erkidegoko enpresen %16,8 berritzaileak izan ziren 2002-2004 aldian, merkatuan produktu (ondasun edo zerbitzu) berria edo nabarmen hobetua sartu zutelako (%5,4) edo establezimenduan prozesu berri bat edo nabarmen hobetua sartu zutelako (%14,9). Ehuneko hori %31,9raino heltzen da 10 langile edo gehiago dituzten enpresak bakarrik kontuan hartuta.
Euskal Estatistika Erakundea den Eustat-ek argitaratutako dateun arabera, jarduera-sektorearen arabera industria da nagusi establezimendu berritzaileen %22,3arekin; eta, zehatzago, sektore hauek: papera, edizioa eta arte grafikoak (%47,5) eta industria kimikoa (%43,3). Zerbitzuen sektorean establezimenduen %17,7 berritzaileak izan ziren, eta besteen gainetik gelditu ziren hezkuntza (%34,3) eta enpresei eskaintzen zaizkien zerbitzuak (%30,8). Azkenik, eraikuntzak %8ko ehunekoa lortu zuen.
Establezimenduen tamaina kontuan hartuta, 10 langile edo gehiago dituzten enpresetan industriak %36,0ko ehunekoa izan zuen, zerbitzuek %34,2koa eta eraikuntzak %9,6koa. Enpresek, 2004. urtean zehar, 2.010 milioi euroko gastua egin zuten teknologia sustatzeko jardueretan (aurreko urtean 1.836 milioi euroko gastua izan zuten, beraz, %9,5eko igoera eman da). Beste era batera esanda, 2004ko gastua BPGaren %3,8 izan zen. Zenbateko hori berrikuntzako jarduera nagusienen artean banatuz gero ondoko datuak ateratzen dira: makinak eta ekipoa erosteko %39,6, barruko I+Grako %38,3 eta gainerako jardueretarako %22,1.
Enpresa berritzaileen %29,8ak finantzaketa publikoa jaso du. Ehuneko hori %42,6raino igotzen da 10 langile edo gehiago dituzten enpresen kasuan. Finantzaketa publikoa jasotzen duten enpresa berritzaileen artean, laguntzaren jatorria aintzat hartuta, Eusko Jaurlaritzak emandako laguntzak dira nagusi %24,0arekin. Ehuneko hori gutxituz joango da beste administrazio batzuen laguntzei dagokienez. 10 langile edo gehiago dituzten enpresen kasuan ere Eusko Jaurlaritza da laguntza gehien ematen dituena, mota horretako enpresen %33,4ak horren laguntzak jasotzen baititu.
HAMAR LANGILE BAINO GEHIAGOKO ENPRESAK
Era berean, 2002-2004 aldian produktu-berrikuntza negozio kopuruaren %21,9koa izan zen. Enpresetan produktu berritzaileek batez beste duten eragin ekonomikoa negozio kopuru osoaren %21,9koa izan zen; aldatu gabeko produktuak edo pixka bat aldatutako produktuak %78,1ekoak izan ziren. Produktu-berrikuntzak enpresarako ez ezik merkaturako ere badira, horien batez besteko eragin ekonomikoa %14,4koa da.
Bestetik, hamar langile edo gehiago dituzten enpresetan ehuneko horiek aldatu egiten dira; orain, produktu berriek edo nabarmen hobetuek negozio kopuruan duten eragina %24,9koa da. Produktua merkaturako ere berria bada, batez besteko eragin ekonomikoa %9,3koa izango da.
Lankidetzari dagokionez, berrikuntzak egin dituzten establezimenduen %3,6 lankidetza-akordioren bat sinatu zuten berrikuntza edo I+G jardueretan. Akordio horietan solaskideren bat egon da, hala nola: zentro teknologikoak (%78,9), unibertsitateak eta beste erakunde batzuk (%57,7) eta ekipoen hornitzaileak (%56,0).
Tamainari begira, berrikuntzak egin dituzten 10 langile edo gehiagoko establezimenduen artean %15,7ak finantzaketa-akordioren bat sinatu zuen jarraian zehazten direnekin: zentro teknologikoak (%68,2), enpresako beste establezimendu batzuk (%39,2) eta unibertsitateak eta beste erakunde batzuk (%37,8).
PATENTEAK BABES METODO GISA
Enpresen erdiak uste du faktore jakin batzuek teknologia-berrikuntza oztopatzen dutela. Bestalde, enpresen erdien (hain zuen %51,7aren) ustez faktore jakin batzuek teknologia-berrikuntzari traba egiten diote. Faktore horien artean, enpresek hauek nabarmentzen dituzte: berrikuntzaren kostuak gehiegizkoak izatea eta arrisku ekonomikoak gehiegizkoak izatea. 10 langile edo gehiago dituzten enpresen artean ehuneko hori %64,7ra heltzen da.
Azkenik, 2002-2004 aldian enpresa berritzaileen %20,7ak euren asmakuntzak edo berrikuntzak babesteko asmoz patenteak edo beste babes-metodo batzuk erabili zituzten. Horrela, aldi horretan, enpresen %2,7ak patenteren bat eskatu zuen bere establezimenduan garatutako asmakuntzak edo berrikuntzak babeste aldera eta %3,4ak patenteren bat zuen indarrean 2004. urtearen amaieran. Aldi berean, enpresa berritzaileen %19,9ak beste babes-metodo batzuk erabili zituen. Azken hauen artean nabarmentzekoak dira fabrika-markak, egile-eskubideak, etab.
Ehuneko hauek gehitu egiten dira, alabaina, 10 langile edo gehiagoko enpresa berritzaileak bakarrik kontuan hartzen badira. Zehazki, enpresa berritzaileen %37,5ak patenteren bat edo beste babes-metodoren bat erabili zuen aldi horretan; %7,4ak patenteren bat eskatu zuen 2002-2004 aldian eta %12,4ak patenteren bat zuen indarrean 2004. urte amaieran. Era berean, enpresa horien %32,7ak beste babes-metodo batzuk erabiltzen zituen.
